Voorwoord

Leiden heeft een club die zich Waterambacht noemt. De leden houden zich bezig met historie en heden van het water in Leiden. Het gaat dan niet om het water uit de kraan, maar dat wat in grachten en singels en slootjes te vinden is. Leiden is een echte waterstad. Nog steeds, ofschoon dat karakter in de loop van de jaren wel aan slijtage onderhevig is geweest. Nog niet zo lang geleden werd dat bewezen door een uitgave van dat Waterambacht: de gedemptegrachtenwandeling. En dat is precies wat het woord zegt: een looproutebeschrijving over het water, dat verdwenen is. Wie dat boekje bestudeert, ontdekt hoeveel méér water Leiden ooit had. Al dat water in de stad betekent dat er nog heel veel meer bruggen zijn geweest dan in dit fraaie boek verzameld zijn. Bruggen in alle soorten en maten waren en zijn te vinden in de stad. Wie goed kijkt ziet op sommige plekken nog wel, dat daar ooit een oeververbinding was. En ook het verschijnsel ‘overkluizing’ (in Leiden bijvoorbeeld ooit de Langebrug(!) en nog steeds het Kort Rapenburg) behoort tot de variëteiten. Bruggen hebben een hoge beeldbepalende waarde voor een waterstad als Leiden, maar bruggen zijn niet alleen maar mooi of schilderachtig of lelijk. Hun echte functie is natuurlijk veel belangrijker: de verbinding van wat door water gescheiden is. Die verbinding is vaak van levensbelang geweest: het bereiken van de overkant zonder nat pak is in de historie veelal het begin van nieuwe ontdekking, nieuwe contacten, nieuwe mogelijkheden, nieuwe uitdagingen en dus van groei. Een brug maakt het onbereikbare bereikbaar.
In dit boek treft u een grote hoeveelheid van onze Leidse bruggen aan. Ze worden allemaal - het zijn er 110 - beschreven met veel historische informatie en met oog voor verrassend detail over de brug en de omgeving.  En natuurlijk is er veel illustratie bij, want aan bruggen is veel te bekijken. Met dit boek krijgt u een goed en  plezierig geschreven overzicht van het Leidse bruggenbestand. De teksten werden eerder (1983 t/m 1985) in de Leidse Courant gepubliceerd. Daarmee had deze serie de primeur om systematisch aandacht te besteden aan Leidse bruggen. Dit boek is dus en bundeling en behandelt de bruggen met een geschiedenis. Daarmee is meteen de specificatie van dìt bruggenboek gegeven. Piet de Baar, groot kenner van de Leidse geschiedenis, was destijds de schrijver van de artikelen en voor deze uitgave zijn zij bewerkt door Wim van Noort. Met dit boek is een boeiend lees- en kijkboek over een kenmerkend aspect van Leiden verschenen. Het is een fraaie tak aan de almaar groeiende boekenboom over Leidse geschiedenis.
Rens Heruer